వేరికోస్‌ వెయిన్స్‌: రకాలు, లక్షణాలు, కారణాలు, నిర్థారణ మరియు చికిత్స పద్దతులు

సిరల్లో రక్తం గురుత్వాకర్షణకు వ్యతిరేకంగా శరీరం కింది భాగం నుంచి పై భాగానికి ప్రయాణిస్తుంది. అందుకే రక్తం తిరిగి రాకుండా ఉండడం కోసం సిరల్లో కవాటాలు ఉంటాయి. అయితే రక్తనాళాల్లో ఏవైనా అడ్డంకులు ఏర్పడడం, మోకాలి కింద ఉండే రక్తనాళాలు దెబ్బతినడం, రక్తనాళాల్లో రక్తాన్ని కిందికి పోకుండా నిలిపే కవాటాలు బలహీనమవ్వడం వల్ల గుండెకి తిరిగి రక్తప్రసరణ దెబ్బతింటుంది. దీంతో మోకాలి కింది రక్తనాళాలు ఉబ్బి, నీలం, ఎరుపు రంగులోకి మారుతాయి. వీటినే వేరికోస్‌ వెయిన్స్ అంటారు. ఈ సమస్య అన్ని భాగాల్లో రావొచ్చు అయినప్పటికీ ముఖ్యంగా కింది పాదాలకు వచ్చినప్పుడు మాత్రమే దీనిని వేరికోస్‌ వెయిన్స్‌గా పరిగణిస్తారు. సిరల గోడలు బలహీనంగా మారినప్పుడు లేదా కవాటాలు సరిగ్గా పని చేయనప్పుడు, వెరికోస్ వెయిన్స్ చర్మంపై ఏర్పడటం ప్రారంభమవుతుంది. 

దాదాపుగా ఈ సమస్య 10 శాతం మందిలో వంశపారంపర్య కారణాల వల్ల వస్తుంది. అయితే వేరికోజ్ వెయిన్స్ సమస్య 15 ఏళ్ల కన్నా చిన్నవయసు వాళ్లలో రావడం చాలా అరుదు. ఇది పురుషులు మరియు మహిళలు ఇద్దరినీ సమానంగా ప్రభావితం చేస్తుంది. ఈ వేరికోస్‌ వెయిన్స్ చాలా మంది వ్యక్తులను ప్రభావితం చేసే ఒక సాధారణ పరిస్థితి. ఎక్కువసేపు కూర్చోవడం లేదా నిల్చుని పని చేసే వాళ్లకు వేరికోస్‌ వెయిన్స్ వచ్చే అవకాశం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ  వెరికోస్ వెయిన్స్ సమస్య ప్రాణాంతకం కానప్పటికీ, కొన్ని సందర్భాల్లో నొప్పి మరియు అసౌకర్యాన్ని కలిగిస్తూ రోజువారీ జీవితాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి.

వేరికోస్ వెయిన్స్ రకాలు

రక్తనాళ సంబంధ సమస్యలు రెండు రకాలు. ధమనుల సమస్యలు మరియు సిరల సమస్యలు. వృద్ధులలో మరియు మధుమేహం మరియు అధిక రక్తపోటు ఉన్నవారిలో ధమనుల సమస్యలు సర్వసాధారణం. మరోవైపు, సిరల సమస్యలు తరచుగా వేరికోస్ వెయిన్స్ మరియు డీప్ వెయిన్ థ్రాంబోసిస్ (DVT) వంటి సమస్యలను కలిగి ఉంటాయి, ఇది రక్తాన్ని గుండెకు సమర్ధవంతంగా తిరిగి ఇచ్చే సిరల సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.

టెలాంగియెక్టాసియా: ఈ రకమైన వేరికోస్‌ వెయిన్స్ ను సాధారణంగా స్పైడర్ వెయిన్స్ అని అంటారు. ఇవి చర్మంపై సాలె పురుగు గూడును పోలి ఉంటాయి. ఇవి చిన్నవి (1 mm కంటే తక్కువ) మరియు చర్మానికి దగ్గరగా ఉంటాయి. ఇవి ఎరుపు లేదా నీలం రంగులో ఉండి ముఖ్యంగా ముఖములోను కనిపిస్తాయి.

సఫేనస్ వేరికోస్‌ వెయిన్స్: ఈ రకమైన అనారోగ్య సిరలను ట్రంక్ వేరికోస్‌ వెయిన్స్ అని కూడా అంటారు. ఈ వేరికోస్‌ వెయిన్స్ మందంగా మరియు గుండ్రంగా కనిపిస్తాయి. సఫేనస్ సిరలు చీలమండ వద్ద మొదలై గజ్జ ప్రాంతం వరకు సంభవిస్తాయి. సిర యొక్క కవాటాలు సరిగ్గా పని చేయడంలో విఫలమైనప్పుడు ఈ సఫేనస్ వేరికోస్‌ వెయిన్స్ సంభవిస్తాయి.

కరోనా ఫ్లెబెక్టెటికా: ఇవి ఒక ఫ్యాన్ ఆకారంలో ఉండే చిన్న సిరలు. ఇవి సాధారణంగా పాదం మరియు చీలమండల చుట్టూ కనిపిస్తాయి.

రెటిక్యులర్ వెయిన్స్: ఈ రకమైన సిరలు 1-3 మిమీ కంటే పెద్దవి మరియు చర్మానికి దగ్గరగా ఉంటాయి. ఈ రకమైన అనారోగ్య సిరలు సాధారణంగా నీలం రంగులో ఉంటాయి. ఈ సిరలు సాధారణంగా చీలమండలు, మోకాళ్ల వెనుక మరియు లోపలి తొడలపై సంభవిస్తాయి. 

గర్భధారణ సమయంలో సంభవించే వేరికోస్‌ వెయిన్స్: గర్భధారణ సమయంలో శరీరంలో రక్తం యొక్క అధిక పరిమాణం, స్త్రీ శరీరం బరువు పెరగడం మరియు ప్రొజెస్టెరాన్ స్థాయి పెరగడం వల్ల వేరికోస్‌ వెయిన్స్ సమస్య వస్తుంది.

స్పైడర్ వేరికోస్‌ వెయిన్స్: స్పైడర్ సిరలు పరిమాణంలో చిన్నవి, ఇవి నీలం లేదా ఎరుపు రంగులో ఉండి శరీరంలో ఎక్కడైనా రావొచ్చు. స్పైడర్ వెయిన్స్ లు సాధారణంగా మెష్ ఆకారానికి బదులుగా వెబ్ ఆకారంలో విస్తరిస్తాయి మరియు ఇతర వేరికోస్‌ వెయిన్స్ ల కంటే సన్నగా మరియు చిన్నవిగా ఉంటాయి.

వేరికోస్‌ వెయిన్స్ యొక్క లక్షణాలు

వేరికోస్ వెయిన్స్ యొక్క వివిధ ప్రారంభ సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు:

• రక్తనాళాలు పైకి కనిపించడం
• చర్మం రంగు మారడం & దురద రావడం
• రక్త ప్రసరణ సరిగా లేకపోవడం
• థ్రోంబోఫ్లబిటిస్ (సిరల వాపు)
• సిరల ఉబ్బరం మరియు పుండ్లు
• రక్తస్రావం (అరుదుగా)
• పాదాలలో వాపు
• కాళ్లలో నొప్పి మరియు తిమ్మిర్లు
• చర్మంపై లేత ఎరుపు మచ్చలు కనిపించడం
• కాలులోని కండరాలు బరువుగా మరియు అలసటగా అనిపించడం

వేరికోస్‌ వెయిన్స్ కారణాలు

సిరల లోపల రక్తపోటు పెరిగినప్పుడు మరియు సిరలు బలహీనపడి వేరికోస్‌ వెయిన్స్ గా ఏర్పడవచ్చు.

• నిశ్చల జీవనశైలి: సరైన జీవనశైలిని అలవరుచుకోని వారిలో ఈ విధమైన సమస్యలు వస్తాయి.
• వంశపారంపర్యంగా: కుటుంబంలో ఎవరికైనా వేరికోస్‌ వెయిన్స్ ఉంటే వారికి ఈ వ్యాధి వచ్చే అవకాశం ఉంది.
• హార్మోన్ల ప్రభావం: పీరియడ్స్‌కు ముందు, తర్వాత లేదా గర్భధారణ సమయంలో హార్మోన్ల మార్పుల కారణంగా స్త్రీలలో వేరికోస్‌ వెయిన్స్ సమస్య వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.
• ఊబకాయం (అధిక బరువు పెరుగుట): అధిక బరువు అనేది సిరలపై చాలా ఒత్తిడి పెంచడంతో రక్త సరఫరా జరగక ఈ సమస్య వస్తుంది.
• గర్భం: గర్భధారణ సమయంలో శరీరంలో రక్తం యొక్క పరిమాణం పెరుగుతుంది, దీని వలన కాళ్ళలో సిరలు విస్తరించబడి ఈ సమస్య వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.
• వయస్సు పెరగడం: వేరికోస్ వెయిన్స్‌కి వయస్సు కూడా ఒక కారణం. సాధారణంగా 50 ఏళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వయసు ఉన్న వారికి ఈ సమస్య వచ్చే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
• ఎక్కువ సేపు కూర్చోవడం మరియు నిలబడడం: ఒకే భంగిమలో ఎక్కువసేపు నిలబడటం లేదా కూర్చోవడం వల్ల రక్తం సరిగ్గా ప్రవహించదు. అదేపనిగా నిల్చుని ఉండడం వల్ల రక్తప్రసరణ ఆలస్యమై ఇలా కాలి పిక్కల్లోని సిరలకు వాపు వచ్చి రంగు మారి ఉబ్బినట్లుగా ఉంటాయి. 
• మెనోపాజ్: ఆడవారిలో మోనోపాజ్ తరువాత శరీరంలో కలిగే మార్పుల ద్వారా కాలి సిరలు ఉబ్బెత్తుగా మారి ఈ సమస్య రావడానికి దారితీయవచ్చు. రుతుక్రమ లక్షణాలు చాలా కాలంగా ఉండడం వల్ల మహిళల్లో ఈ వేరికోస్ వెయిన్స్‌ కనిపించడానికి అవకాశం ఉంటుంది. 
• బిగుతుగా ఉండే బట్టలు ధరించడం: అందం కోసం వేసుకునే టైట్ దుస్తులు చర్మంపై ఒత్తిడి తెచ్చి రక్త ప్రవాహనికి అవరోధం కలిగిస్తాయి. దీంతో కాలి నరాలు దెబ్బతిని వేరికోజ్ వెయిన్స్ సమస్య రావొచ్చు.
• ధూమపానం: ధూమపానం మరియు ఇతర రకాల నికోటిన్ తీసుకోవడంతో సిరల గోడలు దెబ్బతిని బలహీనంగా మారుతాయి. నికోటిన్ అనేది రక్త నాళాలను సంకోచిస్తుంది, సిరలలో ఒత్తిడిని పెంచడమే కాక ఈ సమస్యను మరింత తీవ్రతరం చేస్తుంది.
•  సిరలు మరియు ధమనుల వైకల్యాలు: శరీరంలో సంభవించిన కారణాల వల్ల సిరలు కానీ ధమనులు కానీ అనారోగ్యానికి గురైనప్పుడు కూడా వేరికోజ్ వెయిన్స్ సమస్య వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.   

వేరికోస్‌ వెయిన్స్ యొక్క నివారణ చర్యలు

సాధారణంగా వేరికోస్‌ వెయిన్స్ సమస్యతో బాధపడే వారు తీసుకోవాల్సిన నివారణ చర్యలు:

• ఎక్కువసేపు నిలబడడం మరియు కూర్చోవడం మానుకోవడం
• క్రమం తప్పకుండా నడక మరియు వ్యాయామం చేయడం
• పొగాకు మరియు ధూమపానం మానేయడం
• బిగుతుగా ఉండే బట్టలు వేసుకోవడం మానేయడం
• శరీర బరువును అదుపులో ఉంచుకోవడం
• ప్రత్యేక మేజోళ్ళు లేదా కుదింపు సాక్స్ ధరించడం
• దిండు సహాయంతో పాదాలను పైకి లేపి నిద్రించడం లేదా కూర్చోవడం వంటివి చేయడం ద్వారా ఈ వేరికోజ్ వెయిన్స్ సమస్య బారిన పడకుండా నివారించవచ్చు.

వేరికోస్ వెయిన్స్ యొక్క చికిత్స

అనారోగ్య సిరలు సాధారణంగా ప్రమాదకరమైనవి కావు మరియు దీర్ఘకాలంలో ఆరోగ్యానికి ఎటువంటి హాని కలిగించవు. అయినప్పటికీ, భవిష్యత్తులో ఏవైనా సమస్యల ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి చికిత్సను పొందడం ఉత్తమం. వేరికోస్‌ వెయిన్స్ చికిత్స కోసం వివిధ చికిత్స ఎంపికలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ చికిత్సలు రోగి యొక్క పరిస్థితి, వ్యాధి యొక్క తీవ్రత మరియు అనుభవించే లక్షణాలను బట్టి ఇవ్వబడతాయి. 

వ్యాధి నిర్ధారణ కోసం ముందు క్లినికల్‌గా పరీక్ష చేస్తారు. తరువాత కలర్‌ డాప్లర్‌ స్కాన్‌ చేస్తారు. ఈ స్కాన్‌లో వ్యాధి ఏ దశలో ఉందో తెలుస్తుంది. తొలి దశలో ఉన్నప్పుడు మందులు ఇస్తారు. తరువాతి దశల్లో సర్జరీ, ఇతర చికిత్సలు అవసరం అవుతాయి. వ్యాధి తీవ్రంగా ఉన్నప్పుడు, సర్జరీ ద్వారా మూసుకుపోయిన రక్తనాళాలను తెరవడం మరియు దెబ్బతిన్న కవాటాలను మరమ్మత్తు చేయడం లేదా తొలగించడం జరుగుతుంది. ప్రత్యామ్నాయంగా, ప్రభావితమైన రక్తనాళాలను మూసివేయడానికి లేజర్ థెరపీ లేదా గ్లూ ఇంజెక్షన్ వంటి మినిమల్లి ఇన్వేసివ్ విధానాలను ఉపయోగించవచ్చు. పై చికిత్సలతో పాటుగా

కంప్రెషన్ మేజోళ్ళు: కంప్రెషన్ మేజోళ్ళు ధరించడం వల్ల ప్రభావిత ప్రాంతంలో రక్త ప్రవాహాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది, వాపు మరియు అసౌకర్యాన్ని తగ్గిస్తుంది.

అల్ట్రాసౌండ్-గైడెడ్ ఫోమ్ స్క్లెరోథెరపీ: ఈ చికిత్సలో ప్రభావితమైన సిరలోకి ఒక ద్రావణాన్ని ఇంజెక్ట్ చేయడంతో అది చివరికి మసకబారుతుంది.

ఎండోవెనస్ లేజర్ థెరపీ (EVLT): EVLT ప్రభావిత సిరను తొలగించడానికి లేజర్‌ను ఉపయోగిస్తుంది, అది శరీరం ద్వారా గ్రహించబడుతుంది.

సిరల స్ట్రిప్పింగ్: ఈ శస్త్రచికిత్స ప్రక్రియలో చర్మంలో చిన్న కోతల ద్వారా ప్రభావితమైన సిరను తొలగించడం జరుగుతుంది.

రేడియో ఫ్రీక్వెన్సీ అబ్లేషన్: ఈ చికిత్స రేడియో తరంగాల ద్వారా ఉత్పన్నమయ్యే వేడిని ఉపయోగించి ప్రభావితమైన సిరను తొలగిస్తుంది, ఇది శరీరం ద్వారా గ్రహించబడుతుంది.

మైక్రోఫ్లెబెక్టమీ: ఇది చర్మంలోని చిన్న కోతల ద్వారా ప్రభావితమైన సిరను తొలగించే అతి తక్కువ ఇన్వేసివ్ సర్జరీ ప్రక్రియ.

అయితే ఈ సర్జరీల తరువాత జీవనశైలిలో కొన్ని మార్పులు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఎక్కువసేపు కూర్చోవడం గానీ, నిల్చోవడం గానీ చేయకూడదు. మధ్య మధ్యలో కాళ్లకు విశ్రాంతి ఇవ్వాలి లేదా అటూ ఇటూ నడుస్తు ఉండాలి. పడుకునేటప్పుడు కాళ్ల దగ్గర దిండు పెట్టుకుని దాని మీద కాళ్లు ఉంచడం వల్ల కాళ్లలో రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. ఈ చికిత్సలు మరియు తగు జీవనశైలి మార్పుల ద్వారా వేరికోస్‌ వెయిన్స్ ని పూర్తిగా నయం చేయవచ్చు. 

About Author –